De Nachtwacht permanent geëxposeerd in het Uilennest

De Nachtwacht permanent geëxposeerd in het Uilennest


overgenomen uit de Duinkoerier


Vorig jaar werd tijdens de lockdown het wereldberoemde schilderij De Nachtwacht geëxposeerd in het Uilennest in Loon op Zand. Het project ‘De Nachtwacht on tour’, dat door het Rijksmuseum was gelanceerd, bracht een kopie op ware grootte naar Loon op Zand. Vanwege het succes in Loon op Zand heeft het Rijksmuseum het Uilennest een kopie gegund, om het permanent te exposeren.

Door Jack IJpelaar

De beperkingen die de coronamaatregelen met zich meebrachten hadden soms bijzondere initiatieven tot gevolg. Zo lanceerde het Rijksmuseum samen met hoofdsponsor Philips vorig jaar het project ‘De Nachtwacht on tour’. Het idee hierachter was dat als de mensen niet naar de kunst in het museum konden, dan kwam de kunst naar de mensen. Dat bracht het meesterwerk van Rembrandt vorig jaar juni gedurende twee weken naar het Uilennest in Loon op Zand.

Initiatief om het naar Loon op Zand te halen

Het was de bedoeling om het schilderij, een kopie op ware grootte, tentoon te stellen in zorginstellingen. Jan Bernard Koolen nam het initiatief om het wereldberoemde kunstwerk naar Residentie Molenwijck in Loon op Zand te halen, maar ontdekte dat het te groot was om het binnen de residentie een plaatsje te geven. Het Uilennest bracht uitkomst en beheerder Hein Verschure was meteen enthousiast. Het gebouw, waar kunstenaars creatief bezig zijn, leent zich uitstekend voor het exposeren van Rembrandts meesterwerk. En zo werd het indrukwekkende schilderij van het Rijksmuseum bij het Uilennest afgeleverd. In de twee weken dat het in Loon op Zand was zijn veel bezoekers het komen bezichtigen. Daaronder ook de leerlingen van de basisscholen uit Loon op Zand.

Project loopt nog steeds

Het project ‘De Nachtwacht on tour’ loopt nog steeds en de kopie wordt nog steeds tentoongesteld in zorginstellingen. Daarvoor zijn er drie kopieën gemaakt die van de ene naar de andere instelling vervoerd worden. Hein Verschure had al eens met het Rijksmuseum gebeld of het mogelijk was een exemplaar in bezit te krijgen om het permanent in het Uilennest te exposeren. Hij kreeg de toezegging dat dat mogelijk was zodra een van de doeken eraan toe was om vervangen te worden.

Mooie plaats in het atelier

Onlangs kreeg Hein bericht dat er één van de doeken die toeren ter beschikking zou komen voor het Uilennest. Het Rijksmuseum gunt Loon op Zand een exemplaar, gezien de enthousiaste reacties en het voornemen dat alle Loonse kinderen kennis kunnen nemen van een belangrijk aspect van de Nederlandse kunstgeschiedenis. En zo kwam een auto van het bedrijf PPS (waar de doeken geprint worden) voorrijden en werd het wereldberoemde werk, compleet met spanraam, bij het Uilennest afgeleverd, waar het een mooie plaats heeft gekregen in het atelier waar kunstenaars op woensdag en vrijdag aan het werk zijn.

Macro-XRF scanning

De Nachtwacht is millimeter voor millimeter gescand met een macro-röntgenfluorescentie scanner (macro-XRF scanner). Deze scanner maakt gebruik van röntgenstralen, maar gaat nog een stapje verder dan normale röntgenfotografie. Waar een röntgenfoto alleen contrast tussen lichte en zware elementen laat zien worden bij macro-XRF scanning de verschillende chemische elementen in de verf geanalyseerd, zoals calcium, ijzer, kalium en kobalt. Daaruit kunnen de gebruikte pigmenten worden afgelezen. Hiermee kan het maakproces van Rembrandt inzichtelijk worden gemaakt. Om De Nachtwacht met de afmeting van 4.20 x 5.00 meter volledig in beeld te brengen zijn er 56 scans gemaakt. Eén scan duurde 24 uur. Daarna is het op linnen geprint.

Nachtwacht bezichtigen

Wie De Nachtwacht nog in alle rust wil komen bekijken is van harte welkom op woensdagmiddag en vrijdagmiddag van 13.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis. Info:

Archieven